شنبه 10 آبان 1399 ساعت 22:40 |
بازدید : 1569 |
نوشته شده به دست مهدی |
(نظرات )
شعلهور آخرین فیلم حمید نعمتالله موافقان و مخالفان زیادی دارد. فارغ از قضاوت، این موضوع نشاندهنده اهمیت فیلم است. با زومجی همراه باشید.
حرف زدن از شعلهور کار دشواری است. یک دوگانگی در مواجهه با این فیلم ایرانی مخاطب را اسیر میکند. از طرفی ایده فیلم، بسیار جذاب و شخصیت اصلی بسیار درگیرکننده است. فرید (با بازی امین حیایی) را میتوان نمایانگر بخشی از جامعه امروز ایران دانست. اما سوی دیگر ماجرا نگاه منطقی به اجزای فیلمنامه و برشمردن ایرادات منطقی قصه است. در این بین باید انتخاب کرد میان آن همه ایده خلاقانه و شخصیت منحصر به فرد فیلم و ایرادات قصه اهمیت با کدام است؟ در این مطلب در حد توان به امتیازات و ایرادات اثر تازه نعمت الله خواهیم پرداخت.
حلقه اتصال اولیه مخاطب و اثر بیشک شروع است. مخاطب در شروع بخش زیادی از تصمیماتش درباره یک فیلم را خواهد گرفت. تلاش نعمت الله در آغاز، مبتنی بر دقت و تمرکز بر جزییات است. فصل آغازین که همراه با تیتراژ جلو میرود، با تعداد زیادی نماهای بسته (Insert Shot) فرید را در حال ساخت یک هواپیما نشان میدهد. درست از همین قسمت زیرمتن خودنمایی میکند. شخصیتی که علاقه به پریدن و بزرگ شدن دارد. آغاز فیلم از جهت زاویه نگاه فیلمساز به شخصیت اهمیت پیدا میکند. نعمت الله، فرید را به شمایل یک قهرمان (آنچه که دوست دارد باشد اما نمیتواند) ترسیم میکند و نه یک بازنده (آنچه که حقیقتا است) شکل طراحی صحنه و حرکتهای دوربین، استفاده از موسیقی و ترکیببندیها پس از عنصر جزیینگری در خدمت ماهر نشان دادن فرید در عملی که انجام میدهد به کار گرفته شده است. علاوه بر آن، عنصر تازگی امتیاز ویژه تیم نویسندگی حمید نعمت الله و هادی مقدم دوست است.
ساختن یک هواپیمای کنترلی در زیرزمین یک خانه بدون شک ایده دست اول و تازهای است. هر چند استفادهای که از این عنصر تصویری در فصل پرواز هواپیمای کنترلی در تهران و سیستان میکنند اهمیتش را بیشتر هم خواهد کرد. همین هواپیما که در آغاز تنها موفقیت فرید به حساب میآید به علت نقص فنی توانایی پرواز ندارد و در ادامه به علت عقده و حقارتی که در دل فرید وجود دارد به کوه میخورد و میشکند. در حقیقت یک عنصر تصویری، نماد آرزوهای برآورده نشده فرید شده که گاهی زیر بار فشار پولدارها (و هواپیماهای گرانقیمتشان) له شده و گاهی به دست خود فرید از بین رفتهاند. به نوعی برخورد هواپیما با کوه شباهت زیادی با تمامی فرصتهایی دارد که فرید با خودخواهی از دستشان میدهد تا یک بازنده باقی بماند.
شعلهور داستان یک قهرمان منفی است. داستان کسی که در هدف نهچندان خوبی که دارد به موفقیت میرسد. در حقیقت این ویژگی درام تبدیل به نقطه قوت فیلمنامه میشود. سوال اینجا است که کدام فیلم اجتماعی میتواند بیانگر احوالات امروز ایران باشد؟ تعمیم دادن فرید به همه جامعه کمی بیانصافی است کما اینکه در فیلم مابهازای شخصیتهای موفق و نیکسرشت در نظر گرفته شده است. از دختر دارو فروش گرفته تا قهرمان ملی که جنازهها را از دریا نجات میدهد.